Budowa domu wymaga dopełnienia wielu formalności. Musi być zgodna z obowiązującymi przepisami. Już z początkiem 2018 roku wejdzie w życie nowelizacja rozporządzenia ministra infrastruktury i budownictwa w sprawie warunków technicznych budynków i ich usytuowania. Wprowadza ona wiele zmian w polskim prawie budowlanym. Ich celem jest uproszczenie formalności i tym samym ułatwienie budowy.
Zmiany są niezwykle potrzebne, gdyż obecnie nawet niewielkie prace wymagają wydania specjalnych zgód, a to znacząco wpływa na wydłużenie całego procesu budowlanego.
Zanim wybierzemy odpowiedni projekt lub zlecimy jego stworzenie, powinniśmy sprawdzić plan zagospodarowania przestrzennego, a gdy go nie ma wnioskować o wydanie warunków zabudowy. Usytuowanie budynku jest bardzo ważne i określone w przepisach budowlanych. Wskazana jest odległość od granicy sąsiadującej działki i innych zabudowań. Bezpośrednio przy granicy możemy budować jedynie w sytuacji, gdy na działce obok znajduje się już budynek mający ścianę przy granicy. Jednak ściana nowego domu musi przylegać całą swą długością do wcześniej wybudowanej nieruchomości.
Przy czym wysokość budynku powinna być zgodna z miejscowym planem zagospodarowania lub decyzją o warunkach zabudowy. Takie usytuowanie jest również zgodne z prawem, jeżeli wynika z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub też jest zgodne z wydanymi przez gminę warunkami zabudowy. Niedostosowanie się do przepisów skutkować może koniecznością rozbiórki całości lub części domu, postawionego niezgodnie z wytycznymi rozporządzenia.
Wchodząca w życie 1 stycznia 2018 roku nowelizacja ustawy zmieni zapisy dotyczące usytuowania budynków wolnostojących. Od tej daty możliwa będzie budowa w odległości 150 cm od granicy z sąsiadem. Jednak tylko wtedy, jeśli będzie pozwalał na to miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
W innych przypadkach, gdy budynek będzie odwrócony do sąsiada ścianą z oknami lub drzwiami, konieczne będzie nadal uzyskanie zgody ministra infrastruktury i budownictwa na odstępstwo lub budowa w odległości co najmniej czterech metrów. Jeżeli jednak powierzchnią skierowaną w tę stronę zostanie tak zwana „ślepa” ściana, nie będzie takiej konieczności, gdy plany będą pozwalały na bliższą budowę. Jeśli nie, nadal powinien zostać zachowany minimum trzymetrowy odstęp.
Odległość 150 cm liczona jest od okapu, gzymsu, balkonu, daszku nad wejściem, schodów zewnętrznych, tarasu, rampy lub pochylni (nie wlicza się tutaj pochylni dla osób niepełnosprawnych), znajdujących się przy ścianie zwróconej w stronę sąsiedniej działki. Natomiast odległość czterech metrów liczona jest od dachu zwróconego w stronę granicy. Jeżeli sąsiedni teren jest działką drogową, nie jest wymagane zachowanie powyższych odległości.
Decydując się na budowę, należy bardzo dokładnie przemyśleć lokalizację budynku na działce. Złamanie przepisów może skutkować koniecznością rozbiórki całości, bądź części budynku, który nie spełnia określonych warunków. Ustawa MdM daje możliwość skorzystania ze zwrotu części podatku za materiały budowlane, jednak o środki możemy wnioskować dopiero po przystąpieniu użytkowania nieruchomości. Do tego konieczna jest pozytywna opinia inspektora budowlanego. Więcej informacji odnośnie procedury uzyskania zwrotu przedstawiliśmy tutaj: budowa domu z MdM.